Gelir idaresi başkanlığı tarafından, izaha davet uygulaması broşürü yayınlandı 

Vergiye gönüllü uyumun artırılması, vergiye uyum maliyetinin azaltılması ve kayıt dışı  ekonomi ile etkin bir şekilde mücadele edilmesi amaçlarıyla, 213 sayılı Vergi Usul  Kanununun 370 inci maddesinde “İzaha davet” uygulaması düzenlenmiştir. 

Bu uygulama ön tespit konusuyla ilgili olarak; 

∙ Yapılan değerlendirmeler sonucunda vergi ziyaına sebebiyet vermediği anlaşılan  mükelleflerin, konuyla ilgili vergi incelemesine veya takdire sevk edilmesini  önlemekte, 

∙ Vergi ziyaına sebebiyet verildiği durumlarda ise belirli şartlar dahilinde indirimli ceza  uygulanmak suretiyle mükellefleri daha ağır müeyyidelerden korumaktadır. 

Haklarında ön tespit konusuyla ilgili ihbar bulunan mükelleflere, izaha davet yazısı ya da  sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge (SMİYB) kullanılmasına ilişkin ön tespit  yazısı (SMİYB ön tespit yazısı) tebliğ edilmeyecek, ön tespit konusu ile ilgisi bulunmayan  ihbarlar ise izaha davete veya SMİYB ön tespit yazısının tebliğ edilmesine engel teşkil  etmeyecektir. 

519 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğine göre; Hazine ve Maliye Bakanlığına  bağlı ilgili birimlerce, verginin zamanında tahakkuk ettirilmemesi veya eksik tahakkuk  ettirilmesi nedeniyle, ziyaa uğradığına dair emareler bulunduğu yönünde yapılan çalışmalar  neticesinde belirlenen konulara ilişkin olarak haklarında ön tespit yapılanlar izaha davet  edilirler. 

∙ Kendilerine izaha davet yazısı gönderilen mükellefler, yazının tebliğ tarihinden  itibaren 30 gün içerisinde yazılı olarak veya ilgili komisyona sözlü olarak  açıklamalarını yapabilirler. 

∙ Süresinde yapılan izah, Ön Tespit ve İzah Değerlendirme Komisyonu tarafından en  geç 45 gün içerisinde değerlendirilerek sonuca bağlanır. 

∙ Mükellefler tarafından vergi ziyaına sebebiyet verilmediğine dair yapılan izahın;  Komisyonca kabul edilmesi yani vergi ziyaı olmadığının değerlendirilmesi  durumunda, bu durum mükellefe bildirilir. 

∙ İzahın, komisyonca yeterli bulunmaması halinde alınan karar mükellefe bildirilerek  ön tespit tutanağındaki tutarın beyan edilerek ödenmesi gerektiği belirtilir. Bu  bildirim üzerine mükellefin, kararın tebliğ tarihten itibaren 30 gün içerisinde hiç  verilmemiş olan beyannamesini vermesi veya eksik ya da hatalı beyanını düzeltmesi  gerekmektedir.

∙ İzahı kabul edilmeyen mükellefler tarafından ön tespitte belirtilen hususlara ilişkin  olarak izaha davet kapsamında beyanname verilmesi ve beyan üzerine tahakkuk  edecek vergilerin de ödemenin geciktiği her ay ve kesri için, 6183 sayılı Kanunun 51  inci maddesinde belirtilen nispette uygulanacak gecikme zammı oranındaki izah  zammıyla aynı sürede ödenmesi şartıyla, vergi ziyaı cezası, ziyaa uğratılan vergi  üzerinden %20 oranında kesilecektir. 

∙ Yapılan izahın; ziyaa uğramış olabilecek vergi tutarını doğrular nitelikte olması veya  yeterli bulunmaması ve mükellef tarafından da ön tespit konusuyla ilgili olarak  beyanname verilmemiş olması halinde vergi incelemesine veya takdir komisyonuna  sevk işlemleri yapılır. 

∙ Vergi Usul Kanununun 359 uncu maddesinde yer alan kaçakçılık fiilleriyle verginin  ziyaa uğratılmış olabileceği hallerde haklarında ön tespit yapılanlar izaha davet  edilmezler. Ancak sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanma fiilinin  işlenmiş olabileceğine dair yapılan ön tespitlerde, kullanılan sahte veya muhteviyatı  itibarıyla yanıltıcı belge tutarı, bir takvim yılında 2022 yılı için 148.000 Türk lirasını  geçmeyen veya bu tutarı geçse dahi ilgili yıldaki toplam mal ve hizmet alışlarının  %5’ini aşmayan mükelleflere SMİYB ön tespit yazısı tebliğ edilir 

∙ 213 sayılı Kanunun 370 inci maddesinin (a) fıkrası kapsamında %20 oranında vergi  ziyaı cezası kesilmesi halinde, bu ceza için, mükellefler 213 sayılı Kanunun 376 ncı  maddesi kapsamında cezada indirim talep edebilirler veya tarhiyat sonrası uzlaşma  başvurusunda bulunabilirler. 

∙ 213 sayılı Kanunun 370 inci maddesi kapsamında verilen beyanname üzerine  tahakkuk eden vergiler ile izah zammının mükelleflerce 30 günlük süre içerisinde  ödenmemesi durumunda, %20 oranında kesilmiş olan indirimli ceza, %50 oranı  esas alınarak ikmal edilir ve izah zammı gecikme faizine dönüştürülür.